4-قال الرضا علیه السلام: اِصحَبِ السُّلطـٰانَ بِالحَذَرِ وَالصَّدیقَ بِالتَّواضُعِ وَالعَدُوَّ بِالتَّحَرُّزِ وَالعٰامَّةَ بِالبِشرِ[4]
ترجمۂ فارسی:در برابر قدرتمندان محتاط، در برابر دوستان فروتن، در برابر دشمنان مراقب و در برابر مردمان گشاده رو باش.
ترجمۂ اردو:حاکم کے سامنے محتاط،دوست کے سامنے متواضع،دشمن کے سامنے ہوشیار اور عوام کے سامنے خندہ پیشانی کے ساتھ رہاکرو۔
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
5- قال الرضا علیه السلام:اِحفَظ لِسٰانَکَ تَعِزُّ[5]
ترجمۂ فارسی:زبان خود را نگهدار، عزیز میشوی
ترجمۂ اردو: زبان پر قابو رکھو (ہمیشہ) باعزت رہوگے۔
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
6-قال الرضا علیه السلام: اَلمُذیعُ بِالسَّیّـِئَـةِ مَخذُولُ وَالمُستَتِرُ بالسَّـیّـِةِ مَغفُورُ لَهُ[6]
ترجمۂ فارسی:هر که کار زشت دیگران را بر ملا کند خوار میگردد و هر که آن را بپوشاند خدایش میآمرزد.
ترجمۂ اردو: دوسروں کی برائیوں کوفاش کرنے والا (خود) ذلیل ہو جاتا ہے لیکن دوسروں کی برائیوں کو پوشیدہ رکھنے والا (اللہ کے نزدیک) معاف کر دیا جاتا ہے ۔
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
7- قال الرضا علیه السلام: اِیّٰـاکُم وَمُشـٰاجَرَةَ النـّٰاسُ فَاِنَّهـٰا تُظهِرُ الغِرَّةَ وَتُدفِنُ العِزَّةَ[7]
ترجمۂ فارسی:از مشاجره با مردم بپرهیزید زیرا مشاجره عیوب نهفته را آشکار میسازد و عزت را از بین میبرد.
ترجمۂ اردو: لوگوں کے ساتھ بلا وجہ بحث کرنے سے پرھیز کرو، اس لئے کہ یہ چھپی برائیوں کو آٓشکار اور عزت کو ختم کر دیتی ہے۔
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
8- قال الرضا علیه السلام: مَن لَم یَصِل رَحِمَهُ لَم یَتَّقِ اللهَ عَزَّوَجَلَّ[8]
ترجمۂ فارسی: هر که صله رحم به جانیاورد تقوای الهی را رعایت نکرده است.
ترجمۂ اردو: جو شخص صلۂ رحم نہیں کرتا (وہ دراصل) اللہ سے نہیں ڈرتا۔
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
9- قال الرضا علیه السلام: لَتأمُرَنَّ بِالْمَعُروفِ وَلَتَنهُنَّ عَنِ الْمُنکَرِ اَوْ لَیَستعمِلَنَّ عَلَیکُـمْ شِرٰارُکُم فَیَدْعُو خِیـٰارُکُم فَلٰا یُستَجٰابُ لَهُم[9]
ترجمۂ فارسی: باید هر یک از شماها امر به معروف و نهی از منکر نمائید، و گرنه شرورترین افراد بر شما تسلّط یافته و آنچه که خوبانِ شما، دعا و نفرین کنند مستجاب نخواهد شد.
ترجمۂ اردو: تم میں سے ہر شخص پر ضروری ہے کہ امر بالمعروف اور نہی عن المنکر کرے۔ورنہ بدترین لوگ تم پر حاوی ہو جائیں گے اور پھر نیک لوگ اگر دعا بھی کریں گے تو وہ قبول نہیں ہوگی۔
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
10-قال الرضا علیه السلام: اَلصَّغـٰائِرُ مِنَ الذُّنُوبِ طُرُقُ اِلیٰ الکَبٰائِـرِ مَن لَم یَـخَف اللهَ فی القَلیلِ لَم یَـخَفهُ فی الکَثیرِ[1]
ترجمۂ فارسی: گناهان کوچک، زمینه گناهان بزرگ هستند. هر که در کناهان کوچک از خدا نترسد در گناه بزرگ هم از خدا نخواهد ترسید.
ترجمۂ اردو:چهوٹے گناه بڑے گناه کا راسته هیں. جو شخص چهوٹے گناه میں الله سے نهیں ڈرتا وه بڑے گناه میں بهی الله سے نهیں ڈرے گا.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
11-قال الرضا علیه السلام:اَلـمُؤمِنُ اِذٰا غَضِبَ لَم یُخرِجهُ غَضَبُهُ مِن الحَق[2]
ترجمۂ فارسی: مؤمن هرگاه خشمگین شود، خشمش او را از مسیر حق منحرف نمیسازد.
ترجمۂ اردو: مومن اگر غضبناک هوتا هے تب بهی اس کا غضب اسے حق سے منحرف نهیں کرتا.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
12 - قال الرضا علیه السلام: لٰا تَستَقِلُّوا قَلیلَ الرِّزقِ فَتُحرَمُوا کَـثیرَهُ[3]
ترجمۂ فارسی: روزی کم را اندک نشمارید که از روزی فراوان محروم میشوید.
ترجمۂ اردو: کم رزق کو کم نه سمجهو ورنه زیاده رزق سے محروم هو جاۉگے.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
13 -قال الرضا علیه السلام: اَلتَّدبیرُ قَبلَ العَمَلِ یَؤمِنُکَ مِنَ النَّدَمِ[4]
ترجمۂ فارسی: تدبیر قبل از عمل، تو را از پشیمانی در امان میدارد.
ترجمۂ اردو: کام سے پهلے اگر اس کی تدبیر کروگے تو پچهتاوے سے محفوظ رهوگے.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
14 - قال الرضا علیه السلام: اِیّٰاکُم وَسُوءَ الخُلقِ فَاِنَّ سَیّـِـیءَ الخُلقِ فی النّٰارِ لٰا مَحٰالَةَ[5]
ترجمۂ فارسی:از بد اخلاقی بپرهیزید، زیرا بد اخلاق بدون تردید در آتش است.
ترجمۂ اردو: بد اخلاقی سے بچو کیونکه بد اخلاق کے دوزخ جانے میں کوئی شک نهیں هے
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
15 -قال الرضا علیه السلام: مَن رَضِیَ شَیئاً کٰانَ کَمَن أَتٰاهُ[6]
ترجمۂ فارسی: هر که از کاری راضی باشد مثل کسی است که آنرا انجام داده است.
ترجمۂ اردو: جو کسی کام سے راضی هے وه اسی کی طرح هے جس نے اسے انجام دیا هے.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
16-قال الرضا علیه السلام: لَیسَت العِبٰادَةُ کَثرةُ الصّیٰامِ وَالصَّلٰاةِ وَ اِنَّمـٰا العِبٰادَةُ کَثرَةُ التَّـفَکُّرِ فی أَمرِ اللهِ[7]
ترجمۂ فارسی: عبادت، بسیاری روزه و نماز نیست و همانا عبادت، بسیار اندیشیدن در امر خداست.
ترجمۂ اردو: زیاده نماز روزه کا نام عبادت نهیں هے بلکه عبادت یه هے که امر خدا کے بارے میں زیاده غور و خوض کیا جائے.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
17 -قال الرضا علیه السلام: مَن لَم یَقدِر علی مَا یُکفِّرُ بِهِ ذُنُوبَهُ فَلیُکثِر مِنَ الصّلوةِ عَلیٰ مُحَمَّدٍ وَآلُه فَاِنَّها تَهدِمُ الذُّنُوبَ هَدماً[8]
ترجمۂ فارسی: هر کس نمیتواند کفارهی گناهانش را بپردازد، بر محمد وآل محمد بسیار صلوات فرستد زیرا صلوات گناهانش را کاملاً از بین میبرد.
ترجمۂ اردو: جو شخض اپنے گناهوں کا کفاره دینے پر قادر نه هو اسے چاهئے که محمد و ﺁل محمد صلی الله علیه واله پر زیاده صلوات بهیجے کیونکه صلوات گناهوں کو جڑ سے اکهاڑ پهینکتی هے.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------
18- قال الرضا علیه السلام: برُّ الوالِدَیْن وَاجبٌ وإن کانَا مشرکینِ ولا طاعةَ لَهُمَا فی مَعْصِیةِ الخالق[9]
ترجمۂ فارسی: نیکی کردن به پدر و مادر واجب است اگر چه مشرک باشند و (تنها) در معصیت خالق نبايد از آنها اطاعت کرد
ترجمۂ اردو: ماں باپ کے ساته نیکی کرنا واجب هے اگرچه ماں باپ مشرک هی کیوں نه هوں اور الله کی نافرمانی میں ان کی کوئی اطاعت نهیں هے.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
19 -قال الرضا علیه السلام: نَزَل جبْرئیلُ علی النَّبیَّ صلی الله علیه وآله وسلم فقال: یا مُحمَّدُ اِنَّ ربَّکَ یُقْرِئُکَ السَّلام ویَقُولُ: اِنَّ الابْکارَ مِن النساءِ بِمنْزِلَةِ الشَّجَر، فإذا أَیْنَعَ الثَمَرُ فلا دواءَ لَهُ إلّا إجتناؤُهُ، وإلّا أفْسَدَتْهُ الشَّمْسُ وغیَّـرَتْهُ الرِّیحُ، وَإنَّ الابْکارَ إذا أدْرکْنَ ما تُدْرِکَ النساءُ فلا دواءَ لَهُنَّ إلّا البُعُول، وإلّا لُم یُؤْمَنْ علیهنَّ الفتُنَةُ[10]
ترجمۂ فارسی: امام رضا علیه السلام: جبرئیل بر پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم نازل شد و گفت: ای محمّد پروردگارت به تو سلام میرساند و میفرماید: دختران به سان میوه درختند، میوه چون رسید برایش دوائی جز چیدن نباشد و گرنه آفتاب و باد آن را تباه میکنند. دختران نیز هر گاه به مرحلهای برسند که زنان میرسند برایشان دوائي جز شوهر نيست و گرنه از گناه و فساد ایمن نخواهند بود.
ترجمۂ اردو: ایک بار جبرئیل علیه السلام نازل هوئے اور رسول الله صلی الله علیه واله سے فرمایا که اے محمد آپ کے پروردگار نے آپ پر سلام بهیجا هے اور فرمایا هے که کنواری خواتین درخت کی طرح هیں جب درخت پر پهل آجائے تو اسے توڑ لینا چاهئے ورنه سورج اسے خراب کردے گا و هوا اسے بدل کے رکه دے گی اسی طرح جب کنواری لڑکیاں ایک خاص عمر کو پهنچ جائیں تو ان کی شادی کردینا چاهئے ورنه فتنه انهیں بگاڑ دے گا.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
20- قال الرضا علیه السلام: اروی أَنَّ اللهَ تبارک و تعالی یُحِبّ الجمال والتَّجَمُّلَ ویَبْغِضُ البُؤُس والتَّباؤُسَ وأَنّ الله عَزّوجلّ یُبغِضُ مِن الرِّجالِ القاذُورَةَ[11]
ترجمۂ فارسی: روایت میکنم که خدای تبارک و تعالی زیبایی و آراستگی را دوست دارد و فقر و فقرنمایی را دشمن میدارد خدای عزّوجل از مردان نا آراسته بد اخلاق، بيزار است.
ترجمۂ اردو: میں روایت کرتا هوں که الله عز وجل زیبائی اور بننے سنورنے کو پسند کرتا هے اور پریشانی اور پریشان حالی کا حلیه بنانےکو ناپسند کرتا هے اور الله حلیه بگڑے بد اخلاق مرد سے بیزار هے.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
21- قال الرضا علیه السلام: یُؤخَذُ الْغُلامُ بالصَّلاةِ وهُوَ ابْنُ سَبْعِ سِنینَ[12]
ترجمۂ فارسی: پسران باید در سنین هفت سالگی به نماز سوق داده شوند.
ترجمۂ اردو: جب بچه سات سال کا هوجائے تو نماز نه پڑهنے کی صورت میں اس سے باز پرس هونا چاهئے.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
منابع
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
[1] . عیون اخبار الرضا علیه السلام ج 2 ص 180
[2] . بحار الانوار ج 75 ص 352
[3] . بحار الانوار ج 75 ص 347
[4] . عیون اخبار الرضا علیه السلام ج 2 ص 54
[5] . عیون اخبار الرضا علیه السلام ج 1 ص 34
[6] . عیون اخبار الرضا علیه السلام ج 1 ص 273
[7] . تحف العقول ص 442
[8] . عیون اخبار الرضا عیه السلام ج 1 ص 294
[9] . بحار الانوار ج 74 ص 72
[10] . علل الشرایع ج 2 ص 578
[11] . البحار ج 79 ص 303
[12] . وساایل الشیعه ج 21 ص 460 ح 27580
[1] . الخصال ص 156
[2] . مستدرک الوسائل ج 2 ص 413
[3] . فقه الرضا علیه السلام ص 356
[4] . بحارالأنوار ج 71 ص167
[5] . اصول کافی ج 2 ص 113
[6] . میزان الحکمه ج 2 ص988
[7] . مسند الامام الرضا علیه السلام ج 1 ص 274
[8] . عیون اخبار الرضا علیه السلام ج 2 ص 234
[9] . الدرّة الباهرة ص 38 ، بحار ج 75 ص 354 ح
نظرات شما عزیزان: